Przedpremierowa recenzja książki "Rana" Wojciecha Chmielarza

Szkoła dla najlepszych z najlepszych czy tylko przechowalnia nieprzystosowanych do życia dzieci bogatych rodziców, którzy wychowanie swoich dzieci powierzają nauczycielom?

Wojciech Chmielarz w książce "Rana" porusza ważny, ale zarazem trudny dla nas temat przemocy wobec dzieci. Pokazuje nam, jakie szkody wywołuje fizyczne i psychiczne znęcanie się nad  nimi oraz ich problem z późniejszym przystosowaniem się do zasad panujących w świecie. Uświadamia nam zarazem, że nie tędy droga, że "wytresowanie" dzieci- czyli bezwzględne poddanie ich sobie, to nie to samo, co dobre wychowanie.

Autor Wojciech Chmielarz to polski pisarz i dziennikarz, autor książek z cyklu  Jakub Mortka, laureat nagrody "Złoty Pocisk",  nominowany również do Nagrody Wielkiego Kalibru.

"Rana" to następna, zaraz po "Żmijowisku" powieść psychologiczna z wątkiem kryminalnym, od której trudno się oderwać, ponieważ wywołuje w nas tak głębokie emocje, że tylko przeczytanie jej do końca sprawi, że człowiek nabiera trochę dystansu .

Na początku samobójstwo popełnia uczennica prywatnej, warszawskiej szkoły , później ginie nauczycielka, oskarżona o brutalność wobec ucznia, a jej ciało znika. Jedynymi osobami, które widziały jej  zwłoki są : Gniewomir - cichy, spokojny chłopak, który swoim zachowaniem odrzuca wszystkich wokoło oraz nowa nauczycielka matematyki - Klementyna, kobieta skrzywdzona przez los, szukająca szczęścia w renomowanej szkole. Próbując rozwiązać zagadkę śmierci pedagoga wplątują się w niebezpieczną grę, przez którą mogą stracić to, co najcenniejsze - życie.

Akcja książki podzielona jest na kilka części : 

Przed szkołą, - akcja sprzed zatrudnienia się nauczycielki - Klementyny widziana z jej perspektywy, 

 Lekcje - od pierwszej do siódmej - jest to akcja, która przeważnie dzieje się w szkole, 

a między nimi Przerwy- opisywany jest sposób, w jaki bohaterowie powieści spędzają czas po 

lekcjach lub weekendy, a na końcu Po Lekcjach - akcja kończąca książkę, mająca na celu oczyszczenie sumienia nauczycielki.

Bohaterami książki są osoby które doświadczają, bądź doświadczyły w swoim życiu tak wielkiej krzywdy, że nie potrafi funkcjonować normalnie. Pierwszą taką osobą jest Marysia, dziewczynka z biednej rodziny, dla której stypendium w bogatej szkole okazało się zabójcze. Następnymi postaciami są Gniewko - chłopak zacofany, cichy, z pozoru niebezpieczny, ze względu na swoje skrajne zachowanie, oraz jego brat Sławomir - pozornie opiekujący się bratem męźczyzna, który mimo,że wydostał się z patologii, jaka działa się w jego domu, przejawia niebezpieczne zachowania. Są oni dziećmi rozwodników, ludzi mało interesujących się swoimi pociechami. Młodą postacią występującą w książce jest też Karolina, córka dyrektorki szkoły i bogatego biznesmena - kłócących się wiecznie rodziców, która zostawiona samej sobie za szybko dorasta. Bohaterkami powieści są też dwie nauczycielki - Ela - starsza kobieta, która straciła nienarodzone dziecko w wypadku prowadząc po alkoholu, doświadczająca smutnych i bolesnych wspomnień z młodości i Klementyna (bez której książka ta nie byłaby taka sama) kobieta, która doświadczając przemocy ze strony matki w dzieciństwie, skazała swoją małą córkę na jeszcze gorszy los - nie nauczona miłości skrzywdziła swoje dziecko tak, że w wyniku obrażeń zmarło.

Kilkoro ludzi skrzywdzonych przez los i najbliższych znajdujących się w jednej szkole, połączonych wydarzeniami,  których nie da się zapomnieć. Czy wszyscy wyjdą cało z tej historii? A może działając pod wpływem emocji skrzywdzą siebie nawzajem? I czy z tak ciężką psychicznie przeszłością da się normalnie żyć?

"Westchnęła. Oparła głowę o ścianę

i przymknęła powieki. Jej ciałem wstrząsnął dreszcz. Kolejny

wrzask wydobywający się z gardła matki - tym razem nie zrozu-

miała słów, słyszał tylko wściekłość - sprawił, że o mało się nie 

rozpłakała. Zagryzła mocno wargę. Tak mocno, aż poczuła pod

zębami słodki smak krwi.   "

 "Rana" Wojciecha Chmielewskiego  jest książką, która poruszyła mnie niesamowicie, opisy brutalności są tak realnie napisane, że miałam ochotę dorwać tego człowieka, 

który dopuścił się tak strasznej rzeczy. Ból, strach, niepewność i brak miłości  są niestety najgorszymi rzeczami które mogą spotkać dziecko. Nie znające uczucia bezpieczeństwa człowiek nie może rozwijać się prawidłowo, a jego emocjonalność jest tak upośledzona, że nie nadaje się ono do życia w społeczeństwie. Niektóre osoby dają radę wyjść z tego, niektórzy jednak nie umieją żyć inaczej i trafiają do więzienia lub zakładów psychiatrycznych, inni popełniają samobójstwa. 

"Ona

nagle, zupełnie bezwolnie, zamiast szukać odpowiedzi, zaczyna

nagle wyobrażać sobie, co się stanie. Zupełnie nie potrafi nad tym 

zapanować. Nad tymi obrazami potwora z paskiem w dłoniach.

(...)

A potem słyszy, widzi, może czuje, jak otwierają się drzwi od 

pokoju. Jak pojawia się przy niej potwór. Wie, że zaraz się zacznie."

Moim zdaniem książka ta nie jest lekką lekturą, lecz taką, która popycha nas do przemyślenia swoich zachowań wobec innych. Każe nam pomyśleć, czy swoim zachowaniem, czy słowami nie krzywdzimy innych osób, ponieważ każdy nsz nawet najmniejszy gest ma swoje konsekwencje. Jednak nie żałuję jej przeczytania, ponieważ sądzę że jest ona wartościową książką  i z czystym sumieniem mogę polecić ją każdemu czytelnikowi :)

"Podobno czas leczy rany.

Jednak niektóre nigdy się nie zabliźniają."

...